Międzynarodowa Refleksja Solidarności

Nawrócenie ekologiczne

Wprowadzenie

Ekologia w ujęciu biologicznym to nauka o związkach wszystkich żywych organizmów, w tym ludzi, z ich otoczeniem lub środowiskiem. Nawrócenie to odwrócenie się od czegoś i zwrócenie się ku czemuś innemu, jest zmianą. Dlatego, myśląc o nawróceniu ekologicznym, zacznijmy od poświęcenia kilku chwil na zastanowienie się nad głębokimi wzajemnymi relacjami między nami a całym otaczającym nas życiem.

Rozważ ze zdumieniem, podziwem i wdzięcznością niezwykłe relacje ekologiczne, jakie mamy ze wszystkim, co nas otacza – gwiazdami, słońcem, księżycem, morzami, górami, roślinami, stworzeniami na ziemi i wszystkimi narodami na całym świecie. Z tego poczucia zdumienia, podziwu i wdzięczności, jakie nawrócenie ekologiczne lub zmiany natychmiast przychodzą na myśl, które są kluczowe, aby żyć we wzajemnym, życiodajnym i właściwym związku ze wszystkim, co nas otacza we współczesnym świecie?

Wezwanie do modlitwy

Boże, miłujący Stwórco, stworzyłeś wszystko co żyje na swój obraz i podobieństwo. Podarowałeś nam Ziemię, nasz dom (gr. oikos), miejsce do życia. Niech Twój Duch wypełnia nasze serca, gdy kontemplujemy nasz związek z całym stworzeniem, które istnieje w naszym domu. Pomóż nam być otwartymi na osobiste i wspólnotowe nawrócenie ekologiczne jakiego wymaga sprawiedliwość. Prosimy o to w imię Jezusa, Amen.

Doświadczenie

Na czym polega nawrócenie ekologiczne? *

Oczywiście, to od jednostek zaczyna się nawrócenie, a jeśli osoba, tak jak Tomasz Merton, zapisuje swoje doświadczenia w dzienniku, możemy prześledzić zachodzące przemiany. Kiedy Merton po raz pierwszy natknął się na recenzję książki Cicha wiosna Rachel Carson w 1962 roku, był zszokowany, gdy dowiedział się, co dzieje się z ptakami w wyniku masowego stosowania trucizn. Kiedy później sam przeczytał tę książkę, otworzyły mu się oczy na jego własny współudział w tej destrukcyjnej praktyce, co spowodowało, że całkowicie wyrzekł się głupiego stosowania DDT. Tym, co uległo przemianie, była, po pierwsze, jego własna świadomość odnośnie tego, w co był zaangażowany; a wraz ze wzrostem świadomości i zrozumienia uległ przemianie też sposób w jaki odnosił się do swojego naturalnego otoczenia.

Choć moment nawrócenia Mertona prawdopodobnie rozpoczął się od pierwszego nagłego szoku, jaki wywołała lektura książki Carson, podwaliny zostały położone już dużo wcześniej, we wczesnym dzieciństwie, dzięki wpływowi rodziców (oboje byli malarzami), którzy przekazali mu miłość do natury i nauczyli, aby widział i dbał o otaczający go świat przyrody. Był to kluczowy pierwszy krok dotyczący empatii wobec świata przyrody w całym jego pięknie i kruchości, warunek sine qua non tego, co nastąpi później.

Jednak szczególna transformacja Mertona na początku lat sześćdziesiątych sprowadzała się raczej do nawrócenia w kwestii środowiska, a nie ekologii: koncentrowała się na środowisku naturalnym, w którym żył jako mnich i pustelnik w lasach Kentucky. Potrzebny był kolejny krok, aby mógł rozwinąć ekologiczną wizję. Merton musiał przejść od empatii wobec świata przyrody do zobaczenia go jako wielu powiązanych ze sobą systemów podtrzymujących całe życie na planecie. Jego nawrócenie w kwestii środowiska było tylko pierwszym etapem w „ewolucji świadomości ekologicznej”. (* Zaczerpnięte z https://laudatosimovement.org/2021/06/24/what-is-an-ecological-conversion-en-news/ )

Refleksja

Znajdź trochę więcej czasu na refleksję, aby przeczytać rozdział trzeci Ludzki pierwiastek kryzysu ekologicznego i rozdział czwarty Integralna ekologia z encykliki Laudato Si’. Jakiego ekologicznego nawrócenia domaga się papież Franciszek od całego świata w tej wielkiej Encyklice? Jak to może wpłynąć na twoje codzienne życie?

Jako siostry, współpracownicy i znajomi jesteśmy zaznajomieni z tym, jak Konstytucja Jesteście Posłane wzywa nas do ewangelicznej wizji „trwającego całe życie procesu nawrócenia serca” (JP K 36-39; JP DG 51). Poświęć trochę czasu i ponownie przeczytaj te fragmenty w modlitewny sposób, aby zastanowić się, jak każdy fragment czytany z perspektywy ekologicznej wydaje się zapraszać nasze serca do głębokiego ekologicznego nawrócenia.

Działanie

Po zastanowieniu, refleksji i lekturze, wspólnie lub z innymi:

  • Przedyskutuj, co oznacza dla ciebie nawrócenie ekologiczne, a następnie podziel się opisem lub historią jakiegoś osobistego nawrócenia ekologicznego, którego doświadczyłeś;
  • Zdecyduj jakie trzy konkretne działania podejmiesz indywidualnie lub z innymi, aby odpowiedzieć na to, do czego wzywają nas rozdziały trzeci i czwarty z Laudato Si’;
  • Stwórz modlitewną mandalę, aby była dla ciebie przypomnieniem o naszych ekologicznych relacjach na Ziemi, w naszym domu, a także poza nim w całym wspaniałym wszechświecie;
  • Kiedy odmawiasz Ojcze nasz, wypowiedz słowo „ojcowski dom” zamiast „królestwo”, aby lepiej oddać ekologiczne implikacje tej świętej modlitwy;

Modlitwa końcowa z Laudato Si’

Wszechmogący Boże,
który jesteś w całym wszechświecie
oraz w najmniejszym z Twoich stworzeń,
Ty, który otaczasz swą czułością wszystko, co istnieje,
ześlij na nas moc swojej miłości,
byśmy zatroszczyli się o życie i piękno.
Napełnij nas pokojem, abyśmy żyli jak bracia i siostry
i nikomu nie wyrządzali krzywdy.
Boże ubogich,
pomóż nam uratować opuszczonych i zapomnianych tej ziemi,
którzy znaczą tak wiele w Twoich oczach.
Ulecz nasze życie,
byśmy strzegli świata, a nie łupili go,
byśmy rozsiewali piękno,
a nie skażenie i zniszczenie.
Dotknij serc
tych, którzy szukają jedynie zysków
kosztem ubogich i ziemi.
Naucz nas odkrywania wartości każdej rzeczy,
kontemplowania w zadziwieniu,
uznania, że jesteśmy głęboko zjednoczeni
z każdym stworzeniem
w naszej pielgrzymce ku Twej nieskończonej światłości.
Dziękujemy, że jesteś z nami każdego dnia.
Wspieraj nas, prosimy, w naszych zmaganiach
na rzecz sprawiedliwości, miłości i pokoju.

 

Opracowane przez Mary Heather MacKinnon, SSND, Prowincja Atlantic Midwest
dla Międzynarodowej Sieci Shalom SSND.

Grafika pochodzi z Kierunku 24. Kapituły Generalnej. Projekt: Biuro Komunikacji Zgromadzenia. Tłum. M. Chiara Burzyńska SSND