Wprowadzenie
Życie dziecka jest przeznaczone „dla jego dobra, dla dobra rodziny, społeczeństwa, całej ludzkości. Stąd bierze się także głębia ludzkiego doświadczenia, jakim jest bycie synem i córką, które pozwala nam odkryć najbardziej bezinteresowny wymiar miłości… To piękno bycia kochanymi uprzednio: dzieci są kochane, zanim przyjdą na świat (…) Są kochane, zanim zrobią cokolwiek, by na to zasłużyć, zanim nauczą się mówić lub myśleć, nawet zanim jeszcze przyjdą na świat! Bycie dziećmi jest podstawowym warunkiem poznania miłości Boga, która jest pierwotnym źródłem tego autentycznego cudu. W duszy każdego dziecka, tak wrażliwej, Bóg wyciska pieczęć tej miłości, która jest podstawą jego osobistej godności — godności, której nic i nikt nie będzie mógł zniszczyć” – mówił Papież Franciszek podczas katechezy wygłoszonej na Placu Świętego Piotra 11 lutego 2015.
Podstawowe potrzeby fizyczne dzieci są spełniane przez ich rodziny, w których doświadczają troski pełnej miłości. Jednocześnie, jeśli nie otrzymają wystarczająco dużo miłości, ich dzieciństwo będzie bolesne i doświadczą zranień. Jak powiedział Papież Franciszek w 2015 r.: „Otóż to, dzieci… Zastanawiam się, czy nie staliśmy się nieczuli na rany w duszy dzieci. Im bardziej próbuje się im rekompensować prezentami i słodyczami, tym bardziej traci się świadomość ran duszy — które są boleśniejsze i głębsze (…) Czy czujemy ciężar góry, która przytłacza duszę dziecka w rodzinach, w których osoby źle się do siebie odnoszą i wyrządzają sobie krzywdę? (…) Kiedy dorośli tracą głowę, kiedy każdy myśli tylko o sobie (…) dusza dziecka bardzo cierpi, doświadcza rozpaczy. A są to rany, które pozostawiają ślady na całe życie”(Audiencja Generalna, 24 czerwca 2015).
Wezwanie do modlitwy
Boże, troszczący się o nas, prosimy Cię byś dał nam słuchające serca, abyśmy słyszeli głos dzieci i słuchali ich duchowych potrzeb! Prowadź nas i bądź z nami, abyśmy mogli pomóc im w dążeniu do pełni życia!
Doświadczenie
Według badań na temat sytuacji rodzin w krajach Europy, liczba rozwodów cały czas wzrasta, a liczba osób wybierających życie małżeńskie maleje. W ostatnich dziesięcioleciach liczba zawartych małżeństw spadła o połowę, natomiast liczba rozwodów zwiększyła się o połowę w porównaniu do wcześniejszych danych. (Statystyki dot. małżeństw i rozwodów Eurostat Czerwiec 2019)
Coraz więcej dzieci dorasta bez ojca lub matki (albo obojga). Szybko rośnie również liczba rodzin zrekonstruowanych. Coraz większa liczba naszych uczennic cierpi z powodu tej trudnej sytuacji. Pracuję z uczennicami mieszkającymi w internacie i często słyszę nastolatków, którzy z bólem mówią: „Mama nie chce mnie widzieć; gdy do niej dzwonię, nawet nie odbiera telefonu. Troszczy się tylko o swoją nową rodzinę” (nastolatka, lat 13). „Moje pierwsze wspomnienie z dzieciństwa to sytuacja gdy mama wzięła mnie ze sobą do baru” (nastolatka, lat 14). „Moja mama napisała, że się mnie wyrzeka, bo mnie nie potrzebuje” (nastolatka, lat 14). „Odwiedzam moją mamę raz na dwa tygodnie, ale ona cały czas pije. Następnym razem powiem jej, że już więcej nie przyjadę, jeśli będzie pijana” (nastolatek, lat 12). „Mój tata nie mógł znieść tego, że miał tyle dzieci, więc wyprowadził się z domu, żeby znowu nie zacząć pić” (15-letnia dziewczyna najstarsza z pięciorga rodzeństwa).
Refleksja
Wydaje się, że ci młodzi ludzie mają wszystko czego potrzebują by spełnić swoje fizyczne potrzeby; nie muszą się martwić o jedzenie albo opiekę medyczną; mają czyste domy i możliwości, aby się uczyć itd. Równocześnie nie doświadczyli wiernej miłości swoich rodziców, bezpieczeństwa płynącego z przynależności. Mają wiele bolesnych doświadczeń z dzieciństwa z powodu utraty jednego z rodziców, za co często obwiniają siebie. Niosą rany z dzieciństwa, a w ich życiu brakuje bezpieczeństwa, troski i bardzo często miłości.
W Konstytucji Jesteście Posłane czytamy: „Głęboka wiara i wielka odwaga przynaglały Matkę Teresę, by mimo nikłych środków podejmować ryzyko i nieść pomoc tam, dokąd była wzywana (…) Jak Ona, nie wykluczamy nikogo z naszej troski; jesteśmy jednak szczególnie wrażliwe na potrzeby dzieci, młodzieży i kobiet i dajemy pierwszeństwo ubogim” (JP, K 24). Dzieci, które zostały zranione w swojej rodzinie, gdy były jeszcze małe, są również ubogimi i potrzebującymi w naszych czasach; brakuje im tego, co jest konieczne, nie dla utrzymania, lecz dla duchowego zdrowia.
Jeśli nauczymy je, że Bóg się o nie troszczy, a ich podstawowe potrzeby będą zaspokojone, wtedy możemy im pomóc pojednać się ze swoim życiem i towarzyszyć innym w tej samej drodze „by wykorzystywali swe zdolności dla budowania świata bardziej ludzkiego”(JP, K 22).
Działanie
- Matka Teresa często siadała w szkolnej ławce jakiegoś dziecka i modliła się za nie, aby lepiej je zrozumieć. Jeden raz w tym miesiącu możemy spróbować zrobić to samo, żeby głębiej zrozumieć tę młodą osobę, do której jesteśmy posłane.
- Wybierzmy sobie wcześniej jakąś okazję, by imiennie pomodlić się za wszystkie dzieci i młodych ludzi, którym służymy.
- Jako wychowawczynie, czasem musimy radzić sobie z odmową ze strony uczniów. Zbuntowane dziecko często potrzebuje po prostu miłości i uwagi. Posłuchajmy tych młodych ludzi, módlmy się za nich i z miłością kierujmy ich ku temu, by czynili dobro.
Modlitwa końcowa
Wszechmogący Boże, Ty troszczysz się o całe swoje stworzenie, a szczególnie o potrzebujących. Pomóż młodym ludziom zrozumieć, że ich życie jest dla Ciebie cenne. Natchnij ich rodziny, aby obdarzały ich emocjonalnym i duchowym wsparciem, które pomoże im wzrastać i stawać się dojrzałymi członkami społeczeństwa.
Uwrażliwiaj nas na potrzeby młodych i pomóż nam odpowiadać z miłością także wtedy, gdy spotykamy się z odrzuceniem i sprzeciwem.
Spraw, abyśmy przez dzielenie się miłością, wiarą i nadzieją, ukazywały dzieciom Chrystusa.
Prowadź nas przez Twojego Ducha, abyśmy potrafiły „określić, kim są ubodzy naszych czasów i gdzie istnieje największa potrzeba w dziedzinie wychowania”(JP, Dyrektorium Generalne 37).
Opracowane przez Siostrę Erős M. Renátę SSND, z Prowincji Węgierskiej, dla Międzynarodowego Biura Shalom w Rzymie.
Grafika pochodzi z Kierunku 24. Kapituły Generalnej. Projekt: Biuro Komunikacji Zgromadzenia.
Tłum. M. Chiara Burzyńska SSND
