

Międzynarodowa Refleksja Solidarności
Zakończenie współczesnego niewolnictwa
Lipiec 2023
Wprowadzenie
Anti-Slavery International /Międzynarodowe przeciwdziałanie niewolnictwu definiuje współczesne niewolnictwo jako „sytuację, w której jednostka jest wykorzystywana przez innych dla osobistych, politycznych, społecznych lub komercyjnych korzyści. Bez względu na to, czy dana osoba została oszukana, zmuszona czy przymuszona, traci ona swoją wolność. Chodzi tu między innymi o handel ludźmi, pracę przymusową, niewolę za długi”. Współczesne niewolnictwo przybiera wiele form, wszystkie zawierają kontrolę, przymusowe działania i wyzysk. Jest to zjawisko globalne i dotyczy prawie 50 milionów ludzi uwięzionych w niewolnictwie na całym świecie, w tym kobiet, dzieci, migrantów i uchodźców. Kryzys klimatyczny i nowe formy niewolnictwa są ze sobą powiązane na różne sposoby.
Wezwanie do modlitwy
Boże, wspieraj wszystkich zaangażowanych w walkę z wszelkimi formami współczesnego niewol- nictwa. Wzmocnij organizacje, aby otwarcie sprzeciwiały się niesprawiedliwości i przemocy oraz broniły ludzkiej godności. Błogosław misjonarzom służącym ludziom żyjącym w ubóstwie material- nym, moralnym lub duchowym.
Doświadczenie
Młody mężczyzna, Pathamara doświadczył w swoim życiu ogromnego okrucieństwa, tortur, przy- musu i odrzucenia. Gdy się urodził, jego ojciec opuścił rodzinę. W rozpaczy i złości, matka podrzuciła noworodka na policję. Z tego powodu spędziła pewien czas w więzieniu. Babcia wychowywała chłopca, który w wieku 14 lat został porwany i zmuszony do wejścia w szeregi rebeliantów. Był uczony jak walczyć i zabijać najpierw używając siekiery i maczety, a później otrzymał karabin.
Bardzo tęsknił za babcią i normalnym życiem w wiosce i postanowił uciec. Niestety pierwsza ucieczka się nie powiodła. Został złapany i przyprowadzony z powrotem do bazy i skazany na śmierć. Naczelny dowódca na błaganie jego kuzynki – która też była porwana i wykorzystywana jako pry- watna „kochanka” – darował mu życie, ale nakazał surowo ukarać.
Pathamara podczas biczowania stracił całkowicie przytomność. Kiedy ją odzyskał, leżał na ziemi cały we krwi i bólu, muchy i różne owady żerowały na jego ciele. Nikt nie przyszedł mu z pomocą, nawet by przynieść wody i obmyć rany. Dopiero po dwóch tygodniach mógł się poruszać i znowu musiał wypełniać rozkazy, aby atakować niewinnych ludzi, zabijać, kraść itp. Przez dwa i pół roku był w tej nieludzkiej niewoli.
Zdecydował się na kolejną ucieczkę. Jego pragnienie wolności było tak potężne, że przezwyciężyło w nim strach i dało siły do podjęcia trudu w pokonaniu ogromnych odległości i stawienia czoła trud- nościom. Modlił się o Bożą opiekę i pomoc. Tym razem się udało.
Kiedy był blisko domu, dowiedział się, że rebelianci są w wiosce i zabijają ludzi. Ukrył się w kościele i spał pod ołtarzem. Gdy rebelianci opuścili wioskę mógł dotrzeć do swojej zagrody. Jakże był szczę- śliwy, że babcia jego nadal żyła! W duchu wdzięczności Bogu za ocalenie mu życia dołączył do grupy modlitewnej i chóru kościelnego, stał się aktywnym członkiem Kościoła, kontynuował też naukę w szkole. Był moim studentem w Instytucie Kształcenia Nauczycieli w Yambio w Sudanie Południo- wym. Uderzyła mnie jego siła woli i wiara w zrzucenie łańcuchów zniewolenia. Pathamara, który właśnie ukończył studia, jest przekonany, że poprzez edukację może ukształtować swoich uczniów do życia w pokoju, wolności, godności i przyczynić się do przemiany świata.
Refleksja
„Dziś, podobnie jak w przeszłości, u podstaw niewolnictwa leży koncepcja osoby ludzkiej, która dopuszcza możliwość traktowania jej jak przedmiot.” (Fratelli Tutti 24) Niewolnictwo, we wszystkich swoich kształtach i formach, jest sprzeczne z podstawowymi prawami człowieka zapisanymi w prze- pisach stanowiących podstawę naszych dzisiejszych społeczeństw. Artykuły 1 i 4 Powszechnej De- klaracji Praw Człowieka/ Universal Declaration of Human Rights jednoznacznie przypominają nam o tych wartościach: “Wszystkie istoty ludzkie rodzą się wolne i równe w godności i prawach”. W oczach Boga każda istota ludzka jest wolną osobą, mężczyzną lub kobietą, i jest przeznaczona do istnienia dla dobra wszystkich w równości i braterstwie. Współczesne niewolnictwo, w sensie handlu ludźmi, pracy przymusowej i prostytucji, handlu organami i wszelkich relacji, które nie szanują fun- damentalnego przekonania, że wszyscy ludzie są równi i mają taką samą wolność i godność, jest zbrodnią przeciwko ludzkości.
Wzywamy świat do wzięcia pod uwagę 8. i 7. Celu Zrównoważonego Rozwoju/ Sustainable Deve- lopment Goal 8.7, oraz wykorzystanie wszelkich form egzekwowania prawa i technologii w celu położenia kresu niewolnictwu, pracy niewolniczej, handlowi ludźmi i pracy dzieci we wszystkich krajowych i globalnych łańcuchach dostaw. (Joint Declaration of Religious Leaders Against Modern Slavery/ Wspólna deklaracja przywódców religijnych przeciwko współczesnemu niewolnictwu)
Naszym, SSND, wezwaniem jest współpraca w tworzeniu bardziej sprawiedliwego i ludzkiego świata poprzez wychowanie, wspieranie i działanie we współpracy z innymi na rzecz godności życia (Miłość daje wszystko). Jesteśmy wezwane do podjęcia tego wołania w obliczu przerażającej rzeczywistości współczesnego niewolnictwa.
Czego Bóg pragnie od nas? „Pełnienia sprawiedliwości, umiłowania życzliwości i pokornego obco- wania z Bogiem” (por. Mi 6, 8). Podejmij ryzyko obrony godności wszelkiego życia, wyzwól nadzieję i obudź radość, ponieważ godność ludzka jest horyzontem wolności, sprawiedliwości i pokoju. To jest wezwanie od Boga. Poprzez wspólne działania zbudujemy realne drogi do ludzkiej wolności i godności. W miarę jak stajemy się coraz bardziej świadomi krajowej i międzynarodowej rzeczywi- stości współczesnego niewolnictwa, musimy czynić sprawiedliwość, ukochać miłosierdzie i modlić się o Bożą odwagę i przemianę, aby podjąć konkretne działania.
Działanie
Współczesne niewolnictwo dotyka każdego. Jak możemy je zatrzymać?
- Dokształcać się, podnosić świadomość społeczną i pracować na rzecz zniesienia wszelkich form współczesnego niewolnictwa.
- Współpracować, nawiązywać kontakty i działać na rzecz grup, ruchów, organizacji i innych regionów, aby zapobiegać, leczyć i stawiać sprawców przed wymiarem sprawiedliwości.
- Badać łańcuch dostaw produktów, które konsumujemy i wybierać produkty pochodzące ze sprawiedliwego handlu.
- Prowadzenie kampanii na rzecz stosowania przepisów pociągających firmy i organizacje do odpowiedzialności.
Modlitwa końcowa
Boże, niech nawrócą się sprawcy współczesnego niewolnictwa, którzy szerzą cywilizację śmierci. Wzmocnij nadzieję i przywróć godność każdemu życiu. Zachowaj światło sprawiedliwości i pokoju płonące w naszych sercach, abyśmy zobowiązali się do rozwiązania łańcuchów, które zniewalają ludzi. Amen.
Opracowane przez M. Elżbietę Blok, SSND, posługującą w Południowym Sudanie, z Prowincji Polskiej, dla Międzynarodowej Sieci Shalom. Grafika pochodzi z Kierunku 24. Kapituły Generalnej. Projekt: Biuro Komunikacji Zgromadzenia